Windows 2000 ile gelen dinamik disk teknolojisi, Windows 2000 den sonraki tüm Windowssürümlerinde kullanılabilmektedir. Dinamik disk kavramıyla bölüm (partition) kavramı yerinihacim (volume) kavramına bırakmıştır. Dinamik disklerde, temel disklerde olduğu gibi bir sınırlama yoktur. İstenildiği kadar volume oluşturabilir, temel disk istenirse dinamik hale getirebilir ve bu işlem esnasında herhangi bir veri kaybı yaşanmaz. Fakat dinamik diskler temel diske çevirildiğinde bir veri kaybı söz konusu olacaktır.
Temel diskin bilgileri kayıt defterinde tutulur.
Dinamik diskin bilgileri kendi üstünde tutulur.
Temel bir diski dinamik yapmak için 1 mb lık bir boş alan gerekir.
Dinamik diskler sadece NTFS dosya sistemini destekler.
Dinamik disk türleri şöyle sıralanabilir; simple disk, spanned disk, stripped disk, raid 1 (Yansıtılmış) disk, raid 5 disk.
Dinamik Disk Türleri ve Özellikleri
Simple disk : Temel diskteki gibi maksimum 4 bölüm şeklinde bir sınırlandırma yoktur. İstediğimiz kadar mantıksal disk oluşturabiliriz fakat bunların hepsini tek bir disk üstünde gerçekleştirebiliriz.
Spanned disk : Bir çok diski tek bir disk gibi kullanılır. Bu yöntemde disklerden birine veri yazılır daha sonra diskin kapasitesi dolunca diğer diske yazılır, bu sıralama disklerin numara sıralmasına göre yapılır. İstenildiği kadar disk spanned disk olarak kullanılabilir fakat disklerden herhangi birine bir şey olursa bozulan diskteki bilgiler kaybolur. Disklerin boyutlarının herhangi bir önemi yoktur. Boyutları birbirlerinden farklı olabilir. Disklerden herhangi birini fiziksel olarak çıkarılamaz. Sadece ekleme yapılabilir.
Stripped disk : Bu yöntem verilerin diske hızlı yazılması için çok avantajlıdır. Yazılacak veriyi disk sayısına böler ve eşit miktarda diske yazar. Veri okunurken de aynı şekilde eşit miktarda okur. Disklerin arasındaki uyumun bozulmaması için disklerin boyutları eşit olmalıdır. Fakat disklerden birinin bozulması durumunda veri kaybı yaşanır.
Raid1 disk (Yansıtımış) : Bu yöntemde iki adet disk kullanılır. Amaç verinin yedeklenmesini sağlamaktır. Veri bir diske yazılırken bir kopyasıda diğer diske yazılır. Hız kaybı yoktur ama fiziksel olarak diskin yarısını kullanabilir. Örnek olarak 100gb lık iki adet diski raid1 yapılırsa , toplam 200 gb lık bir disk olmasına rağmen bunun sadece 100gb ’ı kullanılabilir.
Raid5 disk : Bu disk türünde 3 ile 32 adet arasında disk kullanılması gerekir. 3 disk kullanıldığında veri 3 diske de yazılır. Kullanılan disklerin boyutları aynı olmalıdır. Varolan toplam alanın 2/3 ünü kullanılabilir. Geri kalan 1/3 lük alan parity için kullanılır.
Parity; disklere yazılan verilerin kopyası olarak nitelendirilebilir.
Veri disklere geldiğinde herhangi ikisine veri yazılır , kalan kısma paritesi yazılır. Bu şekilde bir yedeklilik sağlanmış olur. Paritylerin toplamı 1 diske eşittir. Ancak parityler farklı disklerde bulunur. Disklerden herhangi birine bir şey olması durumunda veri kaybı yaşanmaz. Fakat bozulan diskin yerine yeni bir disk takıldığında diğer disklerde bulunan verileri yeni diske aktarmak gerekir. Raid5 yöntemi güvenliğin yanı sıra hız da kazandırır.
Veri disklere geldiğinde herhangi ikisine veri yazılır , kalan kısma paritesi yazılır. Bu şekilde bir yedeklilik sağlanmış olur. Paritylerin toplamı 1 diske eşittir. Ancak parityler farklı disklerde bulunur. Disklerden herhangi birine bir şey olması durumunda veri kaybı yaşanmaz. Fakat bozulan diskin yerine yeni bir disk takıldığında diğer disklerde bulunan verileri yeni diske aktarmak gerekir. Raid5 yöntemi güvenliğin yanı sıra hız da kazandırır.
Dinamik disklerde diskleri bağlama (mount) özelliği sayesinde disklerin harflendirilemediği durumlarda diski var olan bir bölüm içersinde oluşturulan boş bir klasöre bağlanarak yeni disk kullanılabilir. Bu şekilde diski harflendirememe problemi yaşanmaz.
Dönüştürme
Temel diski dinamik diske dönüştürme
1- Bilgisayar'a sağ tıklayarak Yönet deyin ve Disk Yönetimi'ni seçin.
2- Diske sağ tıklayarak Dinamik diske dönüştür... deyin ve talimatları izleyin.
Komut satırından işlemi gerçekleştirmek için;
1- Komut istemini açın ve diskpart yazın.
2- DISKPART komut istemine list disk yazın. Dinamik diske dönüştürmek istediğiniz diskin numarasını not alın.
3- DISKPART komut istemine select disk <dönüştürmek istediğiniz diskin numarası>yazın.
(Örn. select disk 1)
4- DISKPART komut istemine convert dynamic yazın.
Dikkat etmeniz gerekenler,uyarılar;
Dinamik diske dönüştür... seçeneğini göremezseniz, disk yerine bir birimi sağ tıklatmış olabilirsiniz, disk daha önce dinamik diske dönüştürülmüş olabilir veya bilgisayar taşınabilir bir bilgisayar olabilir. (Dinamik Diskler taşınabilir bilgisayarlarda, çıkarılabilir disklerde, USB veya FireWire ara birimlerini kullanan çıkarılabilir disklerde desteklenmez.)
Sistem geri yükleme noktaları için temel disk kullanıyorsanız ve bu diski dinamik diske dönüştürmeyi planlıyorsanız, veri kaybını önlemek için aşağıdaki önlemleri almanız önemlidir;
Disk bir önyükleme birimi değilse ve özgün dosyaların bulunduğundan farklı bir birimse, gölge kopyaları içeren diski dinamik diske dönüştürmeden önce özgün dosyaları içeren birimin bağlantısını kesmeli ve çevrimdışına almalısınız.
Özgün dosyaları içeren birimi 20 dakika içinde yeniden çevrimiçi yapmanız gerekir, aksi durumda varolan gölge kopyada depolanan verileri kaybedersiniz.
Gölge kopya bir önyükleme biriminde bulunuyorsa, gölge kopyayı kaybetmeden diski dinamik diske dönüştürebilirsiniz.
Birimin bağlantısını kesmek ve çevrimdışına almak için mountvol komutunu /pseçeneğiyle birlikte kullanabilirsiniz. mountvol komutunu veya Disk Yönetimi ek bileşenini kullanarak birimi bağlayabilir ve çevrimiçi yapabilirsiniz.
Temel diski dinamik diske dönüştürdükten sonra, dinamik birimleri yeniden bölümler haline getiremezsiniz. Bunun yerine, disk üzerindeki tüm dinamik birimleri silmeli ve sonra Convert To Basic Disk komutunu kullanmalısınız. Verilerinizi tutmak isterseniz, önce yedeklemeniz veya başka bir birime taşımanız gerekir.
Dönüştürüldükten sonra dinamik disk temel birimler (birincil bölümler veya mantıksal sürücüler) içermez.
Temel diski dinamik diske dönüştürürken, temel diskte var olan tüm disk bölümleri veya mantıksal sürücüler dinamik diskte basit birimlere dönüşür.
Dönüştürme işleminin başarılı olması için, dönüştürülecek ana önyükleme kaydı (MBR) disklerinin dinamik disk veritabanı için an az 1 MB boş alan içermesi gerekir.
Dinamik diski, yeniden temel diske dönüştürme
1- Dinamikten temel diske dönüştürmek istediğiniz diskteki tüm birimleri yedekleyin.
2- Disk Yönetimi'nde temel diske dönüştürmek istediğiniz dinamik diskteki tüm birimleri sağ tıklatın ve sonra diskteki her birim için Birim Sil deyin
3- Diskteki birimlerin tümü silindiğinde, diski sağ tıklatın ve sonra Temel Diske Dönüştür'ü tıklatın.
Komut satırından işlemi gerçekleştirmek için;
1- Dinamikten temel diske dönüştürmek istediğiniz diskteki tüm birimleri yedekleyin.
2- Komut istemini açın ve diskpart yazın.
3- DISKPART komut istemine list disk yazın. Temel diske dönüştürmek istediğiniz diskin numarasını not alın.
4- DISKPART komut istemine select disk <dönüştürmek istediğiniz diskin numarası> yazın.
5- DISKPART komut istemine detail disk <dönüştürmek istediğiniz diskin numarası> yazın.
6- Diskteki her birim için DISKPART komut istemine select volume= <volume numarası> yazın ve ardından delete volume yazın.
7- DISKPART komut istemine select disk <dönüştürmek istediğiniz diskin numarası> yazın. Temel diske dönüştürmek istediğiniz diskin numarasını belirtin.
8- DISKPART komut istemine convert basic yazın.
Dikkat etmeniz gerekenler,uyarılar;
Temel diske geri çevirebilmeniz için disk, herhangi bir birim veya veri içermemelidir. Verilerinizi tutmak istiyorsanız, diski temel diske dönüştürmeden önce verileri yedekleyin veya başka bir birime taşıyın.
Bir dinamik diski yeniden temel diske çevirdikten sonra, bu diskte yalnızca disk bölümleri ve mantıksal sürücüler oluşturabilirsiniz.
DİSKPART komutların anlamları;
Yorumlar
Yorum Gönder